O nas
Odrębne studia filozoficzne stanowiły podstawę wykształcenia jezuitów od samych początków zakonu. Studia te zazwyczaj jezuici realizowali we własnych ośrodkach. Posiadanie środowiska filozoficznego i uregulowanej prawnie instytucji nauczającej filozofii na poziomie wyższym było więc koniecznością wynikającą z samej koncepcji zakonu i formacji zakonnej. Również na obszarach dawnej i współczesnej Polski jezuici prowadzili w ciągu zmiennych kolei losu przynajmniej jeden własny ośrodek filozoficzny. W XX wieku był on związany głównie z Krakowem.
Początek XX wieku
Studium filozofii w XX wieku (również w wieku XIX) było często przenoszone w różne miejsca wraz ze swoją biblioteką filozoficzną. Kolejno były to: Śrem, Stara Wieś koło Brzozowa, Chyrów, Tarnopol, Nowy Sącz (1895-1913), Kraków, Gräfenberg na Śląsku Opawskim, Nowy Sącz (1915-1926). Dopiero wybudowanie nowego Kolegium Krakowskiego Księży Jezuitów w 1926 pozwoliło na umieszczenie studium filozofii w Krakowie. Ale już 13 lat później wybuch II wojny światowej zmusił do przeniesienia ośrodka do Nowego Sącza (1940-1946). W 1932 ośrodek otrzymał od watykańskiej Kongregacji do Spraw Seminariów i Uniwersytetów czasowo, a w 1934 na stałe, prawa kościelne. Krakowskie Kolegium stało się wtedy kościelnym Wydziałem Filozoficznym, który mógł nadawać kościelny stopień licencjata filozofii.
W latach 1918-1939 wykładano filozofię jako ściśle określony system filozoficzny, oparty zasadniczo na doktrynie Arystotelesa, opracowany przez św. Tomasza z Akwinu, a następnie wzbogacony przez Dunsa Szkota i Franciszka Suáreza. Od 1932 do 1966 przedmioty filozofii systematycznej były wykładane po łacinie, a inne po polsku. Korzystano z podręczników napisanych głównie przez profesorów Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie.
Okres po II wojnie światowej
Wydział powrócił z Nowego Sącza do Krakowa w 1946 i odtąd mieścił się w budynkach przy ul. Kopernika 26. Ośrodek szybko odbudował swoją stronę dydaktyczną. Stabilność lokalowa wyraźnie przyczyniła się do rozwoju ośrodka od strony naukowo-badawczej. W ośrodku wyłoniła się duża grupa wybitnych postaci jezuickiej filozofii, którzy wyraźnie zaznaczyli się w filozofii polskiej poprzez swój wkład naukowy. W całym okresie do 1989 Wydział był zasadniczo uczelnią niezależną od władz państwowych w kwestii programów nauczania i doboru profesorów.
W okresie powojennym, do lat 70. XX w. pracownicy Wydziału prowadzili dydaktykę oraz badania prawie wyłącznie w nurcie filozofii neotomistycznej, dość jednolitej i bliskiej nurtowi esencjalnemu z elementami filozofii suarezjańskiej. W 1951 przy krakowskim ośrodku jezuitów powstało Towarzystwo Naukowe (posiadało różne nazwy). Jego inicjatorem był Jan Poplatek (1903-1955). Celem Towarzystwa było tworzenie atmosfery naukowej na Wydziale, rozwijanie szeroko rozumianej pracy naukowej wśród jezuitów, organizowanie posiedzeń naukowych, promowanie publikacji. Z Wydziałem była związana Biblioteka Filozoficzna oraz Biblioteka Naukowa Księży Jezuitów.
Okres po Soborze Watykańskim II
Od lat 70. XX wieku, głównie pod wpływem zmian po Soborze Watykańskim II, uprawiana filozofia stawała się coraz bardziej różnorodna w swych nurtach i podejmowanych zagadnieniach. To zróżnicowanie wyraźnie zostanie pogłębione po 1989 roku, a zwłaszcza po roku 1999, kiedy wykładowcami coraz częściej byli nie-jezuici. Oczywiście, od lat 70. nadal uprawiano filozofię w perspektywie arystotelesowsko-tomistycznej, przy czym wyraźnie inspirowano się i nawiązywano do współczesnych kierunków filozoficznych oraz nauk przyrodniczych. W ramach tego nurtu działali: Czesław Michalunio, Ślipko, Roman Darowski, Bolesław Dyduła, Piotr Lenartowicz, Stanisław Ziemiański. W ośrodku pojawił się drugi nurt, który podejmował metodę i problematykę fenomenologii oraz filozofii dialogu. Zapoczątkował go Antoni Jarnuszkiewicz, a następnie rozwijali Jakub Gorczyca i Adam Żak.
Od 1972 roku istniało przy Wydziale wydawnictwo, które do 2000 roku wydało ponad 70 pozycji książkowych. Rok później Wydział Filozoficzny rozpoczął intensywną współpracę dydaktyczno-naukową z drugim krakowskim ośrodkiem filozofii chrześcijańskiej, spadkobiercą Wydziału Teologicznego UJ, który od lat 80. XX w. nosił nazwę Papieska Akademia Teologiczna. W 1985 r. zawarto formalną umowę o wzajemnej współpracy i pomocy w działalności dydaktycznej, naukowej i wydawniczej. Warto też wspomnieć, że po wojnie kilku pracowników Wydziału prowadziło zajęcia z filozofii w seminariach diecezjalnych (Krakowskim, Częstochowskim, Śląskim) i zakonnych, w Wyższym Instytucie Katechetycznym oraz w Uniwersytecie Jagiellońskim.
Po upadku komunizmu
W maju 1989 roku na mocy uchwały Sejmu RP Wydział uzyskał osobowość prawną i prawa państwowe, dzięki czemu także osoby świeckie mogły uzyskiwać stopnie. W 1990 roku utworzono na Wydziale dwie sekcje: Sekcję Filozofii Systematycznej oraz Sekcję Pedagogiki Religijnej. Każda z nich prowadziła studia podstawowe oraz specjalistyczne (od 1994 magisterskie z filozofii w zakresie pedagogiki religijnej). W 1996 Ministerstwo Edukacji Narodowej potwierdziło prawo nadawania przez Wydział stopnia doktora nauk humanistycznych w zakresie filozofii. Od roku 1998 zaczęto przyjmować na filozofię osoby świeckie. Już w latach 90. XX w. ponad 90% studentów i studentek studiowało pedagogikę. W związku z tym w 1999 na mocy decyzji Kongregacji Edukacji Katolickiej Wydział przybrał nazwę „Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum w Krakowie”, co uwzględniono następnie w umowie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Konferencją Episkopatu Polski. W roku 2000 Kongregacja Edukacji Katolickiej erygowała Wydział Pedagogiczny i zatwierdziła nowy statut całej Uczelni. Od 2011, po spełnieniu odpowiednich wymogów prawnych, uczelnia przyjęła nazwę „Akademia Ignatianum w Krakowie”.
Był to czas dynamicznego i nieporównywalnego z wcześniejszymi okresami rozkwitu uczelni, na której filozofia bardzo szybko stała się jednym z kilku kierunków i to liczebnie z biegiem lat coraz mniejszym (zarówno pod względem studentów, jak i pracowników). Jest to też okres, w którym położono o wiele większy akcent na badania naukowe, publikowanie, organizowanie konferencji, niż to było w poprzednich okresach. Wiązało się to również z większymi możliwościami publikacyjnymi w wolnej Polsce, powstaniem czasopism wydziałowych (Rocznik Wydziału Filozoficznego Towarzystwa Jezusowego w Krakowie; Forum Philosophicum), usprawnieniem funkcjonowania wydawnictwa naukowego.
Początek XXI wieku
Wydział Filozoficzny, który od 2000 stanowił wraz z Wydziałem Pedagogicznym jedną uczelnię, otrzymał w 2005 pozwolenie na drugi, obok filozofii, kierunek, mianowicie, kulturoznawstwo. Konieczna stała się reorganizacja administracyjna Wydziału, której dokonano w 2006. W jej wyniku w ramach Wydziału Filozoficznego powstał Instytut Filozofii i Instytut Kulturoznawstwa. Każdy z instytutów posiadał własną strukturę katedr, tworzył własne programy studiów oraz profil badawczy. Od tego momentu Instytut Filozofii przejął rolę jezuickiego ośrodka filozoficznego, niemniej, filozofowie pracowali również w innych jednostkach uczelni. Pierwsze dziesięciolecie XXI wieku to okres, w którym w filozofią zajmowała się duża liczba jezuitów. W roku akademickim 1998/99 w Sekcji Filozofii Systematycznej powstało 10 katedr, w których pracowało 30 osób, w tym 26 jezuitów. W roku 2009/10 Instytut Filozofii posiadał 12 Katedr, 40 pracowników, w tym 29 jezuitów. Pojawiają się także pierwsi pracownicy nie-jezuici. Natomiast drugie dziesięciolecie charakteryzuje się dużym spadkiem liczby jezuitów-filozofów i wzrostem pracowników spoza zakonu. Część jezuitów przeszła do innych instytutów i zajęła się innymi dyscyplinami naukowymi, a część odeszła z pracy naukowej do innych zajęć. W związku z tym główne dyscypliny filozoficzne były coraz częściej wykładane przez osoby świeckie lub duchownych spoza zakonu. Niemniej zasadniczo zespół naukowo-dydaktyczny Instytutu pracował w ramach chrześcijańskiej tradycji filozoficznej.
Osiągnięcie wysokiego poziomu merytorycznego i metodologicznego badań naukowych, zarówno teoretycznych, jak i praktyczno-wdrożeniowych w zakresie filozofii (w szczególności na styku myśli Wschodu i Zachodu), i dzięki temu zapewnienie studentom filozofii wykształcenia umożliwiającego – poprzez uzyskaną wiedzę, umiejętności, kompetencje społeczne oraz formację duchową – rozwój osobisty i zawodowy inspirowany Ewangelią, kulturą chrześcijańską i pedagogią ignacjańską.
WIZJA
Instytut Filozofii AIK wiodącym badawczym i dydaktycznym jezuickim ośrodkiem filozoficznym w Europie, który dostarcza unikalnego wkładu w kulturę chrześcijańską w Polsce i Europie.
Instytut Filozofii jest częścią Wydziału Filozoficznego AIK. Strategia Instytutu wpisuje się w strategię Wydziału, a także całej Uczelni.
CELE STRATEGICZNE
1. Rozwój i intensyfikacja wieloaspektowych badań naukowych o charakterze podstawowym (teoretycznym) oraz praktyczno-wdrożeniowym.
2. Rozwój naukowej działalności publikacyjnej krajowej i zagranicznej oraz wzrost innowacyjności i środowiskowego wpływu osiąganych wyników badawczych.
3. Umiędzynarodowienie Instytutu oraz wzrost mobilności studentów dwóch stopni studiów oraz pracowników naukowych i dydaktycznych.
4. Nowoczesne kształcenie i innowacyjna oferta dydaktyczna skierowana do studentów oraz osób niebędących studentami rozwijane w duchu unikalnego w skali kraju podejścia (pedagogii ignacjańskiej).
5. Wypracowanie atrakcyjnej oferty dla interesariuszy zewnętrznych, zarówno instytucji i organizacji świeckich, jak i religijnych, oraz wsparcie dla rozwoju kariery zawodowej studentów i absolwentów.
6. Rozwój umiejętności pracowników i studentów z zakresie popularyzacji wiedzy filozoficznej w różnych kanałach komunikacyjnych zarówno tradycyjnych, jak i elektronicznych i cyfrowych.
Profil badawczy Instytutu Filozofii UIK
(aktualizacja: 28 maja 2024 r.)
Instytut Filozofii jest wyspecjalizowaną jednostką badawczo-dydaktyczną Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie, która kontynuuje prace badawcze w zakresie filozofii prowadzone od końca XIX wieku przez krakowski ośrodek naukowy księży jezuitów funkcjonujący w XX wieku jako Wydział Filozoficzny Towarzystwa Jezusowego w Krakowie.
Biorąc pod uwagę humanistyczno-społeczny, katolicki i jezuicki profil Uniwersytetu, dotychczasową praktykę, a także realizowane projekty badawcze, Instytut zasadniczym horyzontem swoich działań badawczych czyni szeroko rozumianą filozofię o inspiracjach chrześcijańskich. W Instytucie filozofia jest zasadniczo uprawiana we współpracujących z sobą nurtach: tomizm, filozofia analityczna, filozofia logiczna, fenomenologia, egzystencjalizm, hermeneutyka, filozofia dialogu. Współpraca ta polega na wzajemnej inspiracji, krytyce i twórczych kontynuacjach, dążąc do jak najlepszego poziomu merytorycznego prowadzonych badań i dbając o ich wysoką kulturę metodologiczną i logiczną.
Instytut Filozofii integruje działalność badawczą całego zespołu pracowników naukowych wokół problematyki związanej z człowiekiem. Przy tym problematyka ta jest rozumiana szeroko wraz z wszystkimi jej kontekstami i implikacjami. Stąd badania prowadzone w Instytucie wiążą zagadnienia antropologiczne z problematyką etyczną, religijną, kulturową oraz naukowo-techniczną i ekologiczną. Aktywność naukowo-badawcza pracowników odnosi się więc do różnych aspektów pytania o człowieka oraz o wymiary jego działania i poznania, jego bytowania jako twórcy i użytkownika znaków, a także do współczesnych wyzwań, takich jak przemiany w nauce i technice, środowisku przyrodniczym i dyskursach społecznych, kulturze i jej strukturach semantycznych, religii, oraz do tego, co one implikują dla rozumienia i samorozumienia człowieka.
Profil badawczy Instytutu charakteryzują cechy, takie jak:
- dialog z tradycją (szczególnie dorobkiem filozofii klasycznej i średniowiecznej) przy równoczesnej konfrontacji ze współczesnymi ujęciami,
- rozwijanie wiedzy filozoficznej o nastawieniu mądrościowym i metafizycznym,
- uwzględnianie inspiracji chrześcijańskiej,
- rozwijanie i promowanie kultury logicznej, zwłaszcza w zakresie krytycznego myślenia i logiki praktycznej,
- odwoływanie się do polskiego wkładu w filozofię europejską i światową (szczególnie dorobek szkoły lwowsko-warszawskiej i polskiej fenomenologii),
- poszukiwanie nieredukcyjnych rozwiązań podejmowanych problemów,
- rozwijanie zdolności filozofii do twórczej interakcji z innymi dyscyplinami i dziedzinami wiedzy,
- krytyczna analiza współczesnych przemian społeczno-kulturowych i kryzysów (np. ekologicznego),
- poszukiwanie nowych perspektyw zrozumienia człowieka w całokształcie jego istnienia podlegającego nieustannym wyzwaniom, próbom i testom ze strony współczesnej cywilizacji,
- dążenie do ukazania znaczenia filozoficznej refleksji dla praktyki i codziennego życia oraz realizacji dobra indywidualnego człowieka.
***
Tekst określający profil badawczy Instytutu Filozofii został po raz pierwszy sformułowany i zatwierdzony w czerwcu 2018 roku, a następnie zmodyfikowany i zatwierdzony przez Radę Instytutu Filozofii w dniu 28 maja 2024 roku.
Żródło: blob:https://ignatianum.edu.pl/8e3e9958-59f7-49fb-8aac-79166939dd84
Prof. dr hab. Roman Darowski (1935-2017), od początku lat 70. XX uprawiał antropologię filozoficzną, od połowy lat 70. XX wieku coraz wyraźniej jego zainteresowania zaczęły się skupiać na filozofii jezuitów w dawnej Polsce. Poglądy tych filozofów poddawał krytycznej analizie w kontekście dziejów filozofii oraz ówczesnych uwarunkowań polityczno-społecznych. W zasadzie zajmował się badaniami analitycznymi (biogramy, faktografia). Syntezę swoich poglądów przedstawił dopiero w 1995 w monografii Filozofia człowieka. Zarys problematyki (2015, wyd. 5). W swojej refleksji Darowski wychodził z tradycji arystotelesowsko-tomistycznej nawiązując do jej nurtu esencjalistycznego i egzystencjalnego. W analizie fenomenu człowieka uwzględniał również perspektywę personalizmu oraz filozofii dialogu. Najważniejsze jego dzieła to, Filozofia w szkołach jezuickich w Polsce w XVI wieku (Kraków 1994), Studia z filozofii jezuitów w Polsce w XVII i XVIII wieku (Kraków 1998), Filozofia jezuitów w Polsce w XX wieku. Próba syntezy i słownik autorów (Kraków 2001), Filozofia jezuitów na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej w XIX wieku. Próba syntezy. Słownik pisarzy i wykładowców. Antologia tekstów (Kraków 2013).
Żródło: https://pchph.ignatianum.edu.pl/uploads/authors/Lenartowicz-350x434.jpg
Prof. dr hab. Piotr Lenartowicz (1934-2012), ukończył studia medyczne na Wydziale Lekarskim AM w Warszawie (w 1958), a potem pracował w Zakładzie Fizjologii PAN w Warszawie. Tam przygotował rozprawę doktorską, którą w 1961 obronił na AM. Po wstąpieniu w 1960 do jezuitów zainteresował się paleoantropologią. Dokonał krytycznej refleksji nad wynikami rekonstrukcji anatomii prehistorycznych hominidów oraz genealogią Homo sapiens. Według Lenartowicza, począwszy od najwcześniejszych plioceńskich australopiteków mamy do czynienia z jednym stopniowo ewoluującym gatunkiem człowieka wykazującym typowy dla kręgowców polimorfizm. Podsumowaniem dociekań Lenartowicza w tej dziedzinie jest obszerna monografia Ludy czy małpoludy. Problem genealogii człowieka (Kraków 2010). Był on przeciwnikiem wszelkich form reprezentacjonizmu. Jego zdaniem człowiek jest w stanie stopniowo zdobywać wiarygodną wiedzę na temat rzeczywistości, a popełniane na drodze do prawdy błędy potrafi wykryć i usunąć. Celowi temu służy refleksja epistemologiczna nad każdym etapem procesu badawczego. Swoje poglądy epistemologiczne częściowo przedstawił już w 1979 we Wprowadzeniu do zagadnień filozoficznych (Kraków 1979), a następnie w Elementach teorii poznania (Kraków 1995, 1998) i w końcu w bardzo poszerzonej monografii o tym samym tytule (Kraków 2014). Był zwolennikiem obiektywizmu i pluralizmu ontycznego według tradycji arystotelesowsko-tomistycznej. W tym też duchu interpretował odkrycia współczesnych nauk biologicznych. W opinii Lenartowicza badania i filozoficzne dociekania nad organizmami żywymi i zjawiskiem życia. Swoje przemyślenia Lenartowicz zawarł w Phenotype-geneotype dichotomy. An essay in theoretical biology (Roma 1975) oraz Elementy filozofii zjawiska biologicznego (Kraków 1986).
Żródło: https://ignatianum.edu.pl/storage/pages/March2021/1200px-Jerzy_Perzanowski2.jpg
Prof. dr hab. Jerzy Perzanowski (1943 – 2009), był jednym z najwybistniejszych polskich filozofów oraz logików, zaangażowany w rozwój polskiej kognitywistyki. W latach 2006-2009 pracował w zakresie szeroko rozumianej logiki i metodologii w Instytucie Filozofii w Wyższej Szkole Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignatianum” w Krakowie.
Prof. dr hab. Jan Sieg, studiował na UJ, gdzie w 1954 uzyskał stopień doktora. Od 1951 przez ponad 40 lat wykładał na Wydziale socjologię, etykę społeczną i gospodarczą, katolicką naukę społeczną, a także problematykę filozoficznych korzeni współczesnego ateizmu. Prowadził też zajęcia w seminariach duchownych w Krakowie oraz na PAT. Prowadził dydaktykę i badania w zakresie szeroko rozumianej filozofii społecznej. Opublikował: Powściągliwość, umiarkowanie i praca a rozwój ludów (Kraków 1981) oraz Socjologia (Kraków 1985).
Żródło: https://pchph.ignatianum.edu.pl/uploads/authors/Slipko-2-350x434.jpg
Prof. dr hab. Tadeusz Ślipko (1918-2015), przed wojną studiował na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, najpierw geologię, a następnie literaturę polską i historię. Po wojnie studiował na Wydziale Teologicznym UJ etykę społeczną, gdzie w 1952 uzyskał stopień doktora. W 1948 rozpoczął wykłady na Wydziale – najpierw z etyki społecznej, od 1953 z etyki szczegółowej, a w latach 1958-1968 także z etyki ogólnej. Od 1965 pracował na ATK w Warszawie. Ślipko rozwijał augustiańsko-tomistyczną etykę wypracowaną na przełomie XIX i XX wieku. Szerzył ideę doświadczenia etycznego rozumianego jako zdolność uświadamiania sobie własnych intuicji moralnych w postaci duchowych przeżyć indywidualnych oraz jako zobiektywizowane werbalnie stany społecznej świadomości moralnej. Było to podstawą dla jego filozofii świadomości moralnej i filozofii bytu moralnego jako racjonalnej analizy obiektywnej zawartości faktu moralnego. Tadeusz Ślipko jest autorem pierwszego w języku polskim wyczerpującego podręcznika etyki oraz fundamentalnych prac z etyki ogólnej i szczegółowej. Najważniejsze to: Zarys etyki ogólnej (Kraków 1974,1983, 1984, 2002, 2004, 2009), Zarys etyki szczegółowej (Kraków 1982, 2005), Granice życia. Dylematy współczesnej bioetyki (Warszawa 1988, Kraków 1994), Bioetyka. Najważniejsze problemy (Kraków 2009).
Żródło: https://www.up.krakow.pl/images/djmediatools/10-doktorzy-honoris-causa/wladyslaw-stozewski.jpg
Prof. dr hab. Władysław Stróżewski ur. 1933, kontynuator tradycji fenomenologii Romana Ingardena. Zajmował się badaniami m.in. nad aksjologiczną strukturą człowieczeństwa, hermeneutyką boskości, zagadnieniami negacji i niebytu, problematyką twórczości. Wybrane publikacje: Istnienie i sens (1994), Istnienie i wartość (1981), W kręgu wartości (1992), Ontologia (2004).
Żródło: https://sziemianski.files.wordpress.com/2010/09/foto1.jpg?w=450
Prof. dr hab. Stanisław Ziemiański, ur. w 1931 r., odbył studia specjalistyczne na KUL, gdzie w 1978 uzyskał stopień doktora na podstawie pracy Ontologiczne podstawy teorii definicji w systemie Arystotelesa. Od 1962 do 2006 wykładał metafizykę, teologię naturalną i filozofię Boga oraz kosmologię. Pracował również na PAT w Krakowie oraz na Wydziale Teologicznym w Bratysławie. W swoich pracach Ziemiański podejmował zagadnienia metafizyczne i epistemologiczne, ale główną uwagę poświęcił problematyce Boga (m.in. argumentom za Jego istnieniem) snując rozważania z pogranicza metafizyki i nauk przyrodniczych (głównie fizyki i kosmologii). Swoje przemyślenia zawarł w Teologia naturalna. Filozoficzna problematyka Boga (Kraków 1995, 2008). Ziemiański odmiennie od św. Tomasza definiował przygodność jako relację wieloczynnikową, ruch jako byt przypadłościowy w kategorii jakości, celowość jako świadomą koordynację wielu niezależnych czynników do jednej funkcji. Zmieniło to znacznie perspektywę argumentacji za istnieniem Boga. Zajmował się Filozofią przyrody nieożywionej wykorzystując wyniki nauk przyrodniczych, które interpretował w duchu neotomistycznym.
Institute of Philosophy at the Faculty of Philosophy
Jesuit University Ignatianum in Kraków
Strategy 2018-2023
Mission
Achieving a level of substantive and methodological scientific research, both theoretical and practical-implementation in philosophy (in particular, at the intersection between the thought of the West and the East), and thus providing philosophy students with an education which enables them - through the knowledge, skills, social competences and spiritual formation obtained - to develop personally and professionally, inspired by the Gospel, Christian culture and Ignatian pedagogy.
Vision
The Institute of Philosophy of the Jesuit University Ignatianum is a leading Jesuit research and teaching philosophical centre in Europe, which provides a unique contribution to Christian culture in Poland and Europe.
Strategy for the Development of the Institute of Philosophy
The Institute of Philosophy is part of the Philosophical Faculty. The Institute's strategy is part of the Faculty's strategy, as well as that of the entire University.
Current state of affairs
Philosophy is essentially practised in six cooperating fields: Thomism, analytical philosophy, phenomenology, hermeneutics, philosophy of dialogue, and existentialism. This cooperation consists in mutual inspiration, criticism and creative continuations with special attention to a high level of methodological culture. We develop philosophical knowledge of wisdom and metaphysical attitudes, provide a creative contribution to deepening Christianity and theology, develop the ability of philosophy to interact creatively with other disciplines and fields of knowledge, critically analyse contemporary socio-cultural transformations, and strive to show the importance of philosophical reflection for everyday life.
Strategic objectives
1. Development and intensification of multifaceted, fundamental (theoretical) research and its practical implementation.
2. Development of academic publishing activities, both national and international, and increasing the innovation and environmental impact of the research results achieved.
3. Internationalisation of the Institute and the increase in the mobility of students at both BA and MA levels, as well as that of scientific and teaching staff.
4. A modern education and innovative teaching offer aimed at students and non-students alike developed in the spirit of an approach which is unique to the country (Ignatian pedagogy).
5. Developing an attractive offer to external stakeholders, both lay and religious institutions and organisations, and support for the development of the careers of students and graduates.
6. Development of the skills of employees and students in the field of the popularization of philosophical knowledge via different communication channels, both traditional and digital
Research profile of the Institute of Philosophy of the Ignatianum University in Cracow
The Institute of Philosophy is a specialised research and didactic unit of the Ignatianum University in Cracow. The Institute continues the research work in the field of philosophy conducted since the end of the 19th century by the Kraków-based scientific centre of the Jesuits functioning in the 20th century as the Faculty of Philosophy of the Society of Jesus in Kraków.
Taking into account the humanist, Catholic and Jesuit profile of the University, the practice to date, as well as the research projects carried out, the Institute makes philosophy with Christian inspirations (in the broad sense of the term) the fundamental horizon of its research activities. At the Institute, philosophy is generally practised in the following approaches: Thomism, analytic philosophy, logical philosophy, phenomenology, existentialism, hermeneutics, philosophy of dialogue. This cooperation consists in mutual inspiration, criticism and creative continuation, striving for the best substantive level of the research carried out and taking care of its high methodological and logical culture.
The Institute of Philosophy integrates the research activities of the entire body of academics around human-related issues. At the same time, this problem field is understood broadly with all its contexts and implications. Hence, research conducted at the Institute links anthropological issues with ethical, religious, cultural, scientific-technological and ecological issues. The scientific and research activities of the staff thus address various aspects of the question of human being and the dimensions of his/her action and cognition, his/her existence as a creator and user of signs, as well as contemporary challenges such as transformations in science and technology, the natural environment and social discourses, culture and its semantic structures, religion, and what they imply for the understanding and self-understanding of human being.
The Institute’s research profile has the following characteristics:
- a dialogue with tradition (especially classical and medieval philosophy), while confronting it with contemporary notions,
- developing philosophical knowledge of wisdom and metaphysical attitudes,
- incorporating Christian inspiration,
- developing and promoting a logical culture, especially in the area of critical thinking and practical logic,
- making reference to the Polish contribution to European and world philosophy (especially the achievements of the Lvov-Warsaw School and Polish phenomenology),
- seeking out non-reductive solutions to the tackled problems,
- developing philosophy's ability to interact creatively with other disciplines and fields of knowledge,
- critical analysis of modern socio-cultural changes and crises (e.g. ecological),
- seeking new perspectives for understanding human beings in their entire existence subject to constant challenges, trials and tests from modern civilisation,
- striving to show the relevance of philosophical reflection to practice and everyday life and the realisation of individual human well-being.
***
The text defining the research profile of the Institute of Philosophy was first formulated and approved in June 2018 and subsequently modified and approved by the Council of the Institute of Philosophy on 28 May 2024.